Clemenskerkje

De Clemenskerk is de oorspronkelijke parochiekerk van Merkelbeek. De fundamenten van de kerk dateren uit de tiende eeuw. De muur aan de zuidzijde bestaat voor een gedeelte uit breeksteen (Maaskeien) en in het metselwerk zijn nog Romeinse dakpannen verwerkt. De gemeente Brunssum heeft in 2014 het eeuwenoude Clemenskerkje met zijn bijzondere wandschilderingen gerestaureerd.

De Clemenskerk was al een zelfstandige parochie in 1234. In dat jaar wordt in een verslag van het Landskapittel van Susteren van 1 juni 1234 “Joannes sacerdos de Merckelbeich” genoemd. De kerken van Brunssum, Schinveld en Jabeek waren ondergeschikt aan de Duitse gemeente Gangelt. Deze parochiekerk, oorspronkelijk een zaalkerk, werd regelmatig uitgebreid of aangepast. Uit de muurankers van de toren uit 1746 kunnen we opmaken dat toen groot herstelwerk aan deze toren heeft plaatsgevonden. De kerk had voorheen ook zijbeuken, maar deze zijn afgebroken. De kerk heeft tot 1878 dienst gedaan als parochiekerk totdat de parochiekerk in het bovenste deel van Merkelbeek werd ingewijd. De kleine kerk werd vervolgens verbouwd tot nachtkoor voor de priesters: eerst Benedictijnen en later Karmelieten. Tevens werd de binnenzijde van het kerkje vanaf 1901 voorzien van nieuwe muurschilderingen, gemaakt door Dom Romanus Jacobs. Gelijktijdig werden de grenen koorbanken aangebracht in de Kapittelzaal of het nachtkoor. Hier werden de getijden door de monnikengemeenschap gebeden of gezongen. De acht getijden of Uren vonden tussen 5 uur in de ochtend en 20 uur ’s avonds plaats. Het klooster naast de kerk werd steeds verder uitgebouwd. In 1904 werden de leien op het dak vervangen door pannen en werd het ‘oude kerkhof’ naast de kerk, waarop een Lourdesgrot was gebouwd, ommuurd.

Na de Benedictijnen hebben de Karmelieten de kerk en het klooster bewoond en gebruikt van 1923 tot 1968. Vervolgens kwamen klooster en kerk in particuliere handen (bejaardenhuis) totdat in 1992 de gemeente Brunssum eigenaar werden van het hele complex. Door inspanningen van vrijwilligers werden de kerk en de Lourdesgrot onderhouden en hier vonden regelmatig activiteiten plaats.